Monday, December 29, 2014

ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΝΤΑΚ - Η Ορχιδέα της Ερήμου...

Μερικές αγάπες είναι σαν την ΙΟΝ αμυγδάλου: χωρίς φουντούκια! Χμμμ, μάλλον δε βγαίνει νόημα. Να πω τότε κάτι άλλο. Μερικές αγάπες είναι σαν το πρώτο ΜΙΚΥ: μπορεί να μη θυμόμαστε ποιο τεύχος ήταν, αλλά χάρη σ' αυτό η καρδιά μας μυήθηκε στον έρωτα (κι όχι χάρη στο PLAYBOY, όπως μπορεί πολλοί λανθασμένα να πιστεύουν)! Αυτά, λοιπόν, συνέβησαν κάποτε με το ελληνικό (R.I.P.) ΜΙΚΥ και κάθε εκδοτική του έκφανση που πέρασε - τουλάχιστον εκείνη την πρώτη, αθώα εποχή, όταν το ένα δισέλιδο εναλλάξ με το άλλο χρωμάτιζαν κι αποχρωμάτιζαν τη φαντασία μας!! Μιλάμε, δηλαδή, για πολύ πριν περάσει και το ΜΙΚΥ - όπως όλοι μας - στην αισχρή εκείνη εμπορική περίοδο της τελευταίας 15ετίας, συμπαρασύροντας μαζί του ακόμα και το εξαιρετικό - στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του - ΚΟΜΙΞ. Αλλα γι' αυτό έχω ήδη γράψει (κλικ) κι όπως έχετε καταλάβει, μπορεί να μ' αρέσει να πολυλογώ, αλλά όχι να επαναλαμβάνομαι. Επειδή, φυσικά, δε μ' αρέσει δε σημαίνει και πως δεν το κάνω. Το ρεζουμέ: πού και πού, λοιπόν, θα πετάγομαι με ατελείωτα γλυκιά νοσταλγία και σε κείνα τα παλιά ή νεότερα τεύχη του Τερζόπουλου, που έκαναν τη ζωή μας λίγο πιο όμορφη.

Έτσι, για παράδειγμα, πήρα τις προάλλες στα χέρια μου (τυχαία δειγματοληψία, με επανατοποθέτηση) το ΚΛΑΣΙΚΟ ΜΙΚΥ #219 , από το οποίο βασικά ξεχωρίζουν δύο ιστορίες: "Η ΜΑΥΡΗ ΟΡΧΙΔΕΑ" και "Ο ΑΕΤΟΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ". Οι υπόλοιπες ανήκουν σ' εκείνη την κατηγορία, όπου έχω κατατάξει καμιά ντουζίνα Ιταλούς δημιουργούς, οι οποίοι δεν μπορείς να ξεχωρίσεις ποιος είναι ποιος και τους βαριέσαι από την πρώτη κιόλας σελίδα. Από τις δύο πρώτες ιστορίες που ανέφερα και με εντελώς χοντροκομμένη κριτική διάθεση, η "Μαύρη Ορχιδέα" παραμένει αξιοπρεπής και γουστόζικη, ενώ αντιθέτως "Ο Αετός της Ερήμου" αναλώνεται σε μια βαρετή κι ατελείωτη φλυαρία. Είναι όμως και οι δύο του ίδιου καλλιτέχνη, ενός οπτικά εντελώς γνώριμου τυπάκου κι εδώ, ακριβώς, άνοιξε το όλον θέμα: θα έσκαγα άμα δεν έβρισκα ποιος κιαρατάς ήταν αυτός ο σχεδιαστής!

Απαίσια ναι, άχρηστη όμως;;; Καημένε Σκρούτζ,
πού πήγε το επιχειρηματικό σου δαιμόνιο;;;

Βρε έφαγα τον κόσμο να googl-άρω, τίποτα! Εις μάτην! Μηδέν στο πηλίκιον! Ο καλλιτέχνης παρέμενε οικείος, αγαπητός, συνήθισμένος στις σελίδες του ΜΙΚΥ, αλλά αγνώστων λοιπών στοιχείων, κρυμμένος στο μυστηριώδη κόσμο του παρελθόντος και του διαδικτύου. Βλέπετε, εκείνη την εποχή δεν ήταν και πολύ της μόδας να συνοδεύονται οι ιστορίες από κανένα άλλο στοιχείο, πέραν δηλαδή του δικού μας χαμόγελου. Όχι, όχι, βρε φαρμακόγλωσσες! Δεν ήταν τσαπατσουλιά! Τότε ήταν ακόμα εποχή αθωότητας και κάθε μικρό βήμα στο comic ήταν κι ένα μεγάλο κέρδος για τον ελληνικό χώρο. Το χρέος και η ευθύνη εξαντλούνταν πρωτίστως στον αναγνώστη και, φυσικά, στην προώθηση του Ντισνεϊκού πολιτισμού - όποιος κι αν ήταν αυτός (μεγάλη κουβέντα, σε άλλο post). Όλα τα υπόλοιπα ήρθαν πολύ αργότερα. Όταν, μέσα από τις σελίδες του ΚΟΜΙΞ ανακαλύπταμε σιγά-σιγά, από την αρχή, όλες εκείνες τις αγαπημένες ιστορίες με τις οποίες μεγαλώσαμε, τα ονόματα των δημιουργών, τις χρονολογίες έκδοσης και, συχνά, τις ιστορίες πίσω από τις ιστορίες.

Τέλος πάντων, αφου δοκίμασα - όσο μου 'κοβε - όλους τους δυνατούς συνδυασμούς γλώσσας, σε "μαύρη", σε "ορχιδέα" και σε "ντίλι ντίλι το καντήλι" κι αφού για, περίπου μία ώρα, τσέκαρα έναν-έναν ΟΛΟΥΣ τους καλλιτέχνες εδώ (όταν λέμε ΟΛΟΥΣ, εννοούμε ΟΛΟΥΣ!), είπα να το ψάξω και στα ελληνικά!! Έτσι ανακάλυψα (για άλλη μία φορά) πόσο μαλάκας ήμουν κοντά δυο ώρες, αφού έπεσα αμέσως πάνω σε αυτή την εξαιρετική, ελληνική σελίδα (εδώ, η εξαιρετική ελληνική σελίδα!), όπου μπορείτε να χαθείτε άφοβα, υπεύθυνα και με ασυγκράτητη νοσταλγία! Παπούτσι απ' τον τόπο σου, λοιπόν. Θα σας συμβούλευα, πρωτού αναζητήσετε ο,τιδήποτε στο διαδίκτυο, να το ψάξετε πρώτα στα ελληνικά. Όχι δεν είμαστε τόσο πίσω, όσο νομίζουμε! Να μην τα πολυλογούμε, ο καλλιτέχνης υπήρχε και στην COMICLOPEDIA, αλλά είχα χάσει τ' αυγά και τα πασχάλια με τα απανωτά κλικ μπρος-πίσω και τον προσπέρασα χωρίς φλας κι από δεξιά. Με τιμή και περηφάνεια, λοιπόν, σας παρουσιάζω (επιτέλους) το LUCIANO GATTO!!!

ΤΣΟΜΠ, ΤΣΟΜΠ και νοσταλγία αθεράπευτη!!!

LUCIANO GATTO = Ο σχεδιαστής εκείνος, που χρειάζεται περισσότερα λίτρα αποσταγμένου νερού, παρά μελάνης! Ο καλλιτέχνης εκείνος, που θ' αναγνώριζες το αποτύπωμά του, ακόμα κι αν ζωγράφιζε με stick figures!! Ο δημιουργός εκείνος, που για κάποιο ανεξήγητο φροϋδικό λόγο, βάνει τους ηρωές του να εκτοξεύουν αμέτρητα σταγονίδια, προς όλες τις κατευθύνσεις!!! Τι θέλει να πει ο ποιητής;;; Ο κόσμος του Gatto είναι ένας κόσμος τσιτωμένος. Οι πρωταγωνιστές βρίσκονται, διαρκώς, σε μια αβάσταχτη προσπάθεια, σε απόγνωση, σε άγχος, στο τρέξιμο, στην κούραση, στην γκρίνια, στην απελπισία, στην ένταση γενικότερα. Είναι ικανός να ζωγραφίζει το Ντόναλντ ακόμα και κοιμισμένο, πάλι με σταγόνες να πετάνε γύρω απ' το κεφάλι του, σα να ονειρευόταν δυσκοιλιότητα. Καμια Gatt-ίσια φιγούρα δε χαλαρώνει ποτέ! Στοίχημα ό,τι γουστάρετε, πως ο καλός Luciano τα χτυπάει τα αντικαταθλιπτικά του...

Βρείτε ποιο από τα δύο ανθρωπάκια
σχεδίασε ο Luciano Gatto...
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κανένα, εγώ τά 'φτιασα
και τα δύο, χο χο χο!!!

Ο Gatto είναι αξιοπρεπέστατος καλλιτέχνης, ειδικά για την καρτουνίστικη φόρμα που καλείται να βγάλει εις πέρας, στις ιστορίες αυτές. Σταθερή και καθαρή γραμμή, συνέπεια από καρέ εις καρέν, σε διαστάσεις, προοπτική και τα σχετικά. Καμιά φορά, μόνο, δίνει την εντύπωση πως τα καρέ του είναι συμπιεσμένα κατά ύψος και οι ήρωές του σαν λειψοκέφαλοι. Δε θα με παραξένευε αν μάθαινα ότι τα καρέ έχουν υποστεί φωτογραφική αλλοίωση, προκειμένου να προσαρμοστούν στις εκδοτικές διαστάσεις. Αλλά δε θα με παραξένευε και να μην το μάθαινα. Προσωπικό στοιχείο, λοιπόν, 10 στα 10 και 100% αναγνωρίσιμος. Μπορεί να μη μείνει στην ιστορία των comics σαν ηγετική φυσιογνωμία, αλλά στις δικές μας καρδιές θα μείνει για πάντα (έως ότου μας προλάβει ο Alzheimer) ως ένας από τους πιο αγαπητούς θεράποντες του ελαφρολαϊκού comic.

Η "Μαύρη Ορχιδέα" είναι μια απλή ιστορία, χωρίς πολλά πολλά, της κλασικής Σκρουτζικής γυφτιάς και της ντοναλντικής αφέλειας και ταλαιπωρίας. Χωρίς καμία επικότητα και δίχως να είναι κάτι ιδιαίτερο, αποτυπώνεται εύκολα και σε κάνει να χαμογελάς. Κι αυτό γιατί (α) δεν είναι φλύαρη, αλλά χαρακτηρίζεται από μια πολύ προσεγμένη οικονομία της πλοκής και (β) χαρακτηρίζεται από γουστόζικες ανατροπές, οι οποίες ισορροπούν με τέχνη σ' εκείνο το οριακό σημείο, μεταξύ παιδικής αφέλειας και ενήλικης κριτικής ξινίλας, ώστε μένουν όλοι ικανοποιημένοι χωρίς εκπτώσεις. Η κατάληξη λίγο ως πολύ αναμενόμενη, παρ' όλα αυτά ο αναγνώστης γυρίζει την τελευταία σελίδα χορτάτος.

Ήταν ακόμα πριν την Κρίση, τότε που γελούσαμε μ' αυτές τις ατάκες!

Προφανώς, όλα αυτά τα όμορφα οφείλονταν στην αξιοπρέπεια του σεναρίστα ROBERTO CATALANO, όπως έμαθα από τα παιδιά στο COMICS TRADES. Καμία σχέση, δηλαδή, με τους καραγκιόζηδες BAROSSO του "Αετού της Ερήμου", που πανάθεμά τους ήταν και δύο: άλλος στην πλοκή κι άλλος στα κείμενα! Ψιλοβαρεμάρα, με φωτεινά διαλείμματα στις διενέξεις μεταξύ ανηψιού και θείου. Οι εξελίξεις δε λειτουργούν αυθόρμητα μέσα στην πλοκή, αλλά κατασκευάζονται διαρκώς και πρόχειρα ή κακότεχνα από το πουθενά, όπως το μαγικό χαλί ή η κόρη του Χαλίφη, που θυμίζει τη Τζένη. Βλακείες ανάξιες λόγου, μόνο για μικρά παιδιά.

Από πότε τσεκάρουμε τη στάθμη του νερού, όπως του λαδιού;;;

Τέλος πάντων, αυτά για τον Luciano Gatto, προς το παρόν. Αποχαιρετώ και υπόσχομαι να επιστρέψω με νέες περιπέτειες φαρμακερής κριτικής...

Friday, December 26, 2014

ΝΤΥΛΑΝ ΝΤΟΓΚ - Ζωή να 'χει το παιδί...

Άγνωστο πώς ή πότε (υπάρχει δηλαδή πιθανότητα, ακόμη και να το αγόρασα), κάποτε βρέθηκε στα χέρια μου το 1ο τεύχος του ΝΤΥΛΑΝ ΝΤΟΓΚ "Η ΑΥΓΗ ΤΩΝ ΖΩΝΤΑΝΩΝ ΝΕΚΡΩΝ" (Εκδ. ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ). Τι ευχάριστη έκπληξη ήταν αυτή!!! Το εξαιρετικό ασπρόμαυρο σκίτσο, τα all-time classic ζόμπι (την εποχή εκείνη δεν είχαμε πάθει ακόμα overdose, από τη σχετική υπερ-παραγωγή τις προηγούμενη δεκαετίας), το πηγαίο μαύρο χιούμορ, ο κυνισμός του ήρωα, ο εντελώς σουρεάλ βοηθός Γκράουτσο με τις αλυσιδωτές κρυάδες του, όλα ετούτα - κι άλλα πολλά - συνέθεταν ένα μοναδικό μωσαϊκό, που παγίδεψε διαμιάς το ενδιαφέρον και το θαυμασμό μου!

Από τον τίτλο και μόνο, μπορείτε πολύ εύκολα
να φανταστείτε τι είναι αυτό που αντικρύζουν...

Δεν είναι κρίμα κι άδικο, παράξενο μεγάλο, που ο ANGELO STANO δε συνέχισε και στα επόμενα τεύχη, με το απαράμιλλο πενάκι του;!!! Έτσι, ψυχαναγκάζω τον εαυτό μου να ξεπεράσει τη μεροληψία του, αναζητώντας και στα επόμενα τεύχη εκείνο το κατιτίς. Εις μάτην. Με διαφορά, κατώτερα. Ο έρωτας είναι τυφλός (ή μάλλον ο ερωτευμένος)! Ο Stano δεν είναι απλά ταλαντούχος, είναι ευφυής. Η Wikipedia ισχυρίζεται ότι είναι, κατά ένα μέρος, επηρεασμένος απ' τον ζωγράφο EGON SCHIELE και μάλλον δεν έχει άδικο. Σε μερικά από τα έργα του Schiele, η σύγκριση είναι μάλλον αναπόφευκτη για όσους ασχολούνται, καθότι εγώ έπρεπε να googl-άρω το όνομα για να καταλάβω περί τίνος επρόκειτο. Τώρα όμως, που τον έμαθα, θα μπορώ κι εγώ στις συνομιλίες μου, να παραμπέμπω στο Schiele, ώστε να εντυπωσιάζω και να μαγεύω τους συνομιλητές μου και τις αφελείς στάρλετς.

ΑΡΙΣΤΕΡΑ: E.Schiele, τμήμα του έργου "Selfportrait with Chinese Lantern Fruits"

ΔΕΞΙΑ: E.Schiele, "Frauenkopf"

ΔΕΞΙΑ: E.Schiele, "Self Portrait"

ΑΡΙΣΤΕΡΑ: E.Schiele, "Portrait of the Painter Max Oppenheimer"

Τα αέρινα και εύπλαστα περιγράμματα ακολουθούν, συχνά, μια αλλοιωμένη προοπτική, η οποία επιτείνει το συναίσθημα του παραλόγου. Αυτή η αντίθεση, επιπλέον, μεταξύ των ισχνών και καθαρών γραμμών, οι οποίες εξαφανίζονται ανέλπιδα μέσα σε απόλυτους, μαύρους όγκους μελάνης ή "βρωμίζονται" από τολύπες καρβουνισμένης σκιαγράφησης, δημιουργεί ένα επιβλητικό και καταβλητικό αίσθημα απειλής, το οποίο δρα κατευθείαν στο ασυνείδητο. Δεν παρεμβάλλεται δηλαδή καμία από τις νοητικές, αισθητικές διεργασίες και αναλύσεις, αλλά αναπτύσσεται μια διαλεκτική αισθημάτων και συναισθημάτων. Ο Stano είναι απλά ανυπέρβλητος, σε αυτό που καταφέρνει εδώ!!

Εδώ υφέρπει, έντεχνα και ύπουλα, μια ψυχολογική αντιστροφή: Τα πτώματα
κείτονται κατάλευκα, λουσμένα στο άπλετο φώς, τη στιγμή που ο ζωντανός
περιφέρεται κατασκότεινος, μια σκιά μες στις σκιές. Ευφυές και σχιζοφρενικό!!!

Ο TIZIANO SCLAVI στο σενάριο. Αγνοούμε από πού είναι επηρεασμένος, αλλά αυτό είναι δεν είναι απαραίτητα μειονέκτημα. Αν ήταν δική του ιδέα (ή οποιουδήποτε κι αν ήταν) να χρησιμοποιήσει το Γκράουτσο Μαρξ, ως βοηθό του Ντύλαν, τότε αξίζει τρελά συγχαρητήρια. Αυτή η εντελώς σουρεαλιστική φιγούρα, από μόνη της, εδώ υπερ-σουρεαλίζεται: ένας υπαρκτός ήρωας, ανακατεμένος σε φαντασιακές περιπέτειες μυστηρίου, αντί του συνηθισμένου αντιστρόφου. Κατ' αυτόν τον τρόπο, τα πράγματα λειτουργούν με την απόλυτη εξουσία της φάλτσας νότας. Όταν η τελευταία έχει παρεμβληθεί έντεχνα κι επιτήδεια, τότε επιβάλλεται στη ροή των αισθημάτων τόσο απόλυτα, τόσο ολοκληρωτικά, ώστε περισσότερο κατακρημνίζεται η κανονικότητα της συμμετρίας στον ίσκιο της, παρά αμβλύνεται ή εξαϋλώνεται η παρατυπία μέσα στους συνειρμούς του αναμενόμενου. Όπως ακριβώς είναι ο βράχος, καταμεσίς σε ποτάμι φουσκωμένο, που αναδεικνύει την ορμή και τη λύσσα των υδάτων με την αντίστασή του, παρά ο κορμός που παρασύρεται αμαχητί, έτσι και το άτοπο χιούμορ του Γκράουτσο, εντείνει εκείνη την απροσδιόριστη ανησυχία, η οποία σημαίνει την απαρχή του τρόμου, όταν δηλαδή ο εγκέφαλος αδυνατεί πια να εντάξει τα δεδομένα, σ' ένα νοηματοδοτημένο και συνεπές σύνολο.

Το 1ο αυτό τεύχος βρίθει συμβολισμών τόσο της τυπικής αστικής μυθολογίας (βουντού, ζόμπι, ημίγυμνο, σεξ-τιμωρία-θάνατος, ήττα συμβατικής επιστήμης, παραφιλολογία Ρομέρο, Σατανάς, ερημωμένα χωριά, αφιλόξενη ύπαιθρος), όσο και και της αρχετυπικής (ζωή μετά θάνατον, υποστασιοποίηση του Κακού, άγχος καταδίωξης, τρόμος μπροστά στο άγνωστο, δέος απέναντι στο ανερμήνευτο). Είναι πλήρες και μοναδικό από κάθε άποψη, τόσο σχεδιαστικά, όσο και συγγραφικά, και γι' αυτό θα το ενέτασα, ανεπιφύλακτα, στις κορυφαίες δημιουργίες της comics-ικής τέχνης!

Συγγνώμη αγάπη μου! Πρώτη φορά μου συμβαίνει αυτό...

Μπρρράβο λοιπόν Stano! Μπρρράβο λοιπόν Sclavi!! Μπρρράβο και σ' όσους με αντέξατε, γι' άλλη μια φορά!!!

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ...

Κι ένα ευχάριστο, μουσικό διάλειμμα, προσφορά των αγαπημένων σας προϊόντων. Η ανεξάντλητη ευφυΐα των Stano και Sclavi δεν περιορίζεται στο οπτικό μέρος, αλλά πολύ περισσότερο επενδύει το comic, με το κατάλληλο soundtrack. Όχι με σκόρπια μουσικά σύμβολα να πετάνε στον αέρα, υπονοώντας κάποιαν αόριστη μελωδία τραλαλά, λες και διαβάζουμε ΑΣΤΕΡΙΞ, αλλά ποντάροντας στη δική μας συμμετοχή κι ευθύνη. Αναζητώντας τη συγκεκριμένη σονάτα του Ταρτίνι, η ηχητική απροσδιοριστία κατακρυμνίζεται σε απτή έκφραση πραγματικότητας. Ο αναγνώστης καλείται να γίνει κάτι περισσότερο από απλός θεατής, καλείται να γίνει μάρτυρας γεγονότος. Η μαγεία ξεχειλίζει από παντού κι αν ήταν στο χέρι των δημιουργών - είμαι βέβαιος - ακόμα κι αυτό το χαρτί θα μύριζε ελαφρά μούχλα ή θειάφι, τρίζοντας διακριτικά κάθε φορά που θα γυρίζαμε και μια νέα σελίδα...


Sunday, November 30, 2014

ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ - Ένας Απίθανος Ντεντέγκντιβ [Μέρος Βου]

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο4

Ένα από τα στοιχεία, που θαυμάζω και ρουφώ με δίψα ακόρεστη, είναι κι αυτή η εκπληκτική ικανότητα μερικών να δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα, με εξαιρετική οικονομία στοιχείων. Η δική μου συνήθεια, να υπερφορτώνω ένα καρέ με χιλιάδες λεπτομέρειες, που συνειρμικά κατακλύζουν τη σκέψη μου γύρω απ' το βασικό θέμα, υποδηλώνει μια φλυαρία, η οποία εκτός από προσωπικό στιλ και χιούμορ δεν έχει τίποτε άλλο να προσφέρει στο θεατή. Ο Tillieux έχει πλεονάζουσα αυτήν την ικανότητα. Όταν θέλει να γεμίσει το καρέ με λεπτομέρεια, όπως είδαμε σε μερικά αποσπάσματα της προηγούμενης ανάρτησης, το καταφέρνει με μεγάλη άνεση και φαντασία. Όταν πάλι θέλει να δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο συναίσθημα, χωρίς πολλά-πολλά, το καταφέρνει πάλι με ασύγκριτη μαεστρία.

Παρακάτω, τα πρώτα τρία καρέ είναι από την εξαιρετικά ατμοσφαιρική περιπέτεια "LA VOITURE IMMERGÉE", η οποία - όπως φυσικά και οι κινηματογραφικές ταινίες - εκδόθηκε στην Ελλάδα, από τις Εκδ. MULTIEDITIONS, με τον παντελώς άσχετο και σουρεαλιστικό τίτλο: "ΈΝΑ ΤΡΕΛΟ-ΚΑΤΣΑΡΙΔΑΚΙ" (σφηνωμένο στο κρανίο του επιμελητή - κι ίσως όχι μόνο στο κρανίο). Ό,τι να 'ναι, πραγματικά! Το τελευταίο καρέ, πάλι, είναι από την ιστορία "LES CARGOS DU CRÉPUSCULE", η οποία δημοσιεύτηκε με τίτλο "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΙΝΙΓΜΑ", πολύ ευστοχότερο φυσικά απ' ότι θα 'ταν π.χ. "Ένα Τρελό-Ανθρωπάκι" ή "Ο Άνθρωπος Κατσαριδάκι" ...

Καρτουνίστικο, ξεκαρτουνίστικο, εγώ νιώθω σα να 'μουν ο ίδιος εκεί κι οι αρθρώσεις μου
διαμαρτύρονται από την υγρασία. Η επιλογή προοπτικής από τόσο χαμηλά επιτείνει το
αίσθημα της φυσικής παρουσίας. Ούτε 3D, ούτε ψηφιακή τεχνολογία και μαλακίες:
πενάκι, χρώμα και πολύ-πολύ ταλέντο με φαντασία...
Μια γραμμή παραπάνω κι η σύνθεση θα "βάραινε". Μια γραμμή παρακάτω και κάτι θα έλειπε.
Εξαιρετική ισορροπία και οικονομία, δυνατή προοπτική και συναίσθημα!! ΜΑΓΕΙΑ!!!
Μόνο θαυμασμός !!!
Σχεδόν αισθάνομαι τη βραδυνή ψύχρα, το ρελαντί του αυτοκινήτου να γουργουρίζει
γλυκά, ένα απόκοσμο αίσθημα ασφάλειας και οικειότητας, από τα φώτα του αυτοκινήτου
μέσα στην ερημιά κι ίσως ένα-δυο βατράχια να φλερτάρουν, κάπου στο βάθος ή παραδίπλα...

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΝΟΥΝ, ΟΙ ΑΠΟΡΙΕΣ ΜΕΝΟΥΝ

Καθώς ξαναδιάβαζω, δεκάδες χρόνια μετά, την ιστορία "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΙΝΙΓΜΑ", πέφτω στο παρακάτω καρέ, το οποίο σα μηχανή του χρόνου, σα τυχαία μυρωδιά που σε γυρίζει χρόνια πίσω στην κουζίνα της γιαγιάς, ρετουσάρισε ρυτίδες, άσπρες τρίχες και φαλάκρα και με γύρισε, παιδί πια, στην παραλία Λουτρακίου ή στη μεσημεριανή στρωματσάδα, κάτω απ' το πεύκο του παλιού μας εξοχικού. Τότε που πρωτοδιάβαζα τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" και με την ίδια δίψα κατάπινα τη μία σελίδα πίσω από την άλλη.

Πριν από μερικές βδομάδες, λοιπόν, σαραντάρης πια, διαπιστώνω ότι ο εγκέφαλός μου λειτουργεί χωρίς καμία παραλλαγή ή βελτίωση στα ίδια ερεθίσματα. Αναρωτήθηκα το ίδιο αναρώτημα, όπως ακριβώς και τότε: απ' αυτή τη θέση που στέκεται και με τη συγκεκριμένη προοπτική - μου φαινόταν τότε, μου φαίνεται και τώρα - είναι απλά αδύνατο να γίνει ο Ζουρντάν αντιληπτός, από το βλέμμα του κακού. Η ευθεία όρασης, περνώντας πάνω απ' την κώχη της προκυμαίας θα έπρεπε κανονικά να πέφτει στο νερό και σε καμία περίπτωση στα χαμηλότερα σκαλοπάτια της κλίμακας, ίσα δηλαδή με την υδάτινη στάθμη. Προκειμένου, να εκβιάσει την εξέλιξη ο Tillieux, στο αμέσως επόμενο καρέ (ένθετο) μικραίνει αισθητά την απόσταση μεταξύ προκυμαίας και αναβαθμίδας, ενώ αντιστρόφως μεγαλώνει την υψομετρική τους διαφορά.

Δεν είναι σχολαστικότητα. Έτσι, απλά, για το νοσταλγικό του πράγματος. :-)

Είναι προφανές ότι στην άκρη της προκυμαίας ξαποσταίνει μια μικρή μαύρη τρύπα, η οποία
άθελά της καμπυλώνει το χωρόχρονο, καθιστώντας τον ήρωα εκτεθειμένο στις επίβουλες ματιές.

GREECE - Leave Your Myth...

Αφήνοντας το όνειρο κι επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ένα μένει να πούμε, γεμάτο νόημα: για το μπούτσο!! Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Τη δεκαετία του 80 υπήρχαν ακόμη άνθρωποι με μεράκι και ποιότητα. Αν όχι τόσο ειδυλλιακά, τέλος πάντων, υπήρχαν άνθρωποι με εκδοτικό ήθος και στοιχεία αισθητικής αξιοπρέπειας. Γι' αυτό όταν κυκλοφόρησαν, τότε, τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" είχαν την αξιοπρέπεια να διατηρήσουν την πρωτότυπη αισθητική, γαλουχώντας έμμεσα τις γενιές που τα διάβαζαν σε μια συγκεκριμένη ποιότητα.

Λε φρανσέ προτοτύπ.
Λε γκρεκ προτοτύπ. Βουαγιέ κομ λε κουλέρ γκρεκ
σον πλυ βιβάντ κε σελ ντι φρανσέ προτοτύπ.

Έτσι κι εμείς, από φιλότιμο, κάνουμε τα στραβά μάτια στις μικρές ατέλειες. Όπως πχ. ότι στα πρώτα τεύχη ο M.Tillieux είχε γίνει Millieux ή ότι δεν υπήρχαν γενικότερα στοιχεία, όπως πχ. ο πρωτότυπος τίτλος, κάτι που όμως στα επόμενα τεύχη άρχιζε σιγά-σιγά ν' αλλάζει.

Δέον να αναφέρουμε, επίσης, πως η ελληνική απόδοση όλων των "ΣΤΑΡ ΚΟΜΙΚΣ" χαρακτηριζόταν από μια μάγκικη χαλαρότητα και το σχεδόν αργκό ιδίωμα της Έλενας Ακρίτα. Καλό ή κακό, δεν ξέρω. Σίγουρα, όμως, ήταν χαρακτηριστικό στοιχείο. Με την πρώτη ευκαιρία, με τα χαζά γαλλικά που θυμάμαι, θα επιδιώξω να συγκρίνω τις επιλογές της Έλενας στην απόδοση, με το γαλλικό πρωτότυπο. Αν, δηλαδή, επεδίωκε να διατηρήσει κάτι απ' το γαλλικό κείμενο ή ήταν, απλά, ο... εαυτός της.

Τι μεσολάβησε από τότε; Με συν-πλην καναδυό χρόνια, η δεκαετία του 90! Με άλλα λόγια, η χειρότερη σαβούρα του αιώνα που πέρασε! Η πιο φλούφλικη, αποδομιστική, σαδομαζοχιστική, νεοπλουτίστικη και άχρηστη δεκαετία ενός αιώνα, που ενώ αγκομαχούσε 90 χρόνια από ηδονή, ενώ γαμούσε κι έδερνε 90 χρόνια, σαν επιβήτορας, κόσμο και κοσμάκη, στο τέλος αντί να ξεσπάσει σ' ένα γκραν γκινιόλ χύσιμο και να γονιμοποιήσει τα πάντα, ξεφούσκωσε κι απεβίωσε μέσα σ' ένα τιτάνιο, βρωμερό και δεκαετές κλάσιμο.

Κάπου εκεί τριγύρω, οι ελληνικές MULTIEDITIONS μετονομάστηκαν σε ΠΟΛΥΕΚΔΟΤΙΚΗ, προφανώς, φιλοδοξώντας έτσι να έρθουν ένα βήμα ακόμα πλησιέστερα στο ελληνικό... μεγαλείο. Αλλά, δυστυχώς, δεν άλλαξαν και τα δικαιώματα διαχείρησης των comics, μήπως βλέπαμε καμιάν άσπρη μέρα, που να μην οφειλόταν σε μαλακία. Κατά πάσα πιθανότητα, κάπου εκεί, θα μας άφησαν χρόνους κανάς μπαμπάς ή κανάς θείος, οι άνθρωποι δηλαδή εκείνοι που είχαν χτίσει με κάποιον κόπο ό,τι είχαν χτίσει, τέλος πάντων, και στη συνέχεια ανέλαβαν τίποτα κλασικά λαμόγια, τίποτα κλασικά άχρηστοι και ανεύθυνοι, καλοζωισμένοι απόγονοι, παντελώς άσχετοι από comics, ποιότητα, αισθητική, ήθος κι ό,τι άλλο απαντήσει κανείς στο λεξικό, κάτω απ' το λήμμα "αρπαχτή" και τα παράγωγά της. Τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" έγιναν "ΓΕΛΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ", κάθε αναφορά στον οποιονδήποτε θεωρήθηκε χάσιμο χρόνου και χρήματος στην καλύτερη, γιατί στην χειρότερη οι άνθρωποι απλά αγνοούσαν τι θα πει επαγγελματισμός και φόρος τιμής στους δημιουργούς κι επιμελητές. Δεν υπάρχει πια Tillieux, ούτε καν Millieux, ούτε Έλενα Ακρίτα, ούτε καν ΤΙΤΛΟΣ!!! Υπάρχει "Νο3" και "Φύγαμε! Εύκολη δουλειά!". Υπάρχουν όμως, γραμμένες με τεράστια γράμματα, οι 400 δραχμές της τιμής, στο οπισθόφυλλο. Έτσι ακριβώς! Φύγαμε, εύκολη δουλειά! Και γυφτιά, επίσης, σε όλο της το μεγαλείο! Άραγε τηρήθηκε κανένα πνευματικό δικαίωμα, σε όλο αυτό το τσίρκουλο της αχρειότητας;

Φάτε αισθητική δεκαετίας 90!!! Φάτε δηλαδή την έλλειψη ακόμη κι αυτής της ελάχιστης αισθητικής αντίληψης, που κατέχει εκ γενετής, ακόμη κι η κουράδα ενός γιακ στα υψίπεδα του Θιβέτ...

Εξώφυλλο να σου πετύχει! Κολάζ απ' ό,τι να 'ναι!!
Τόση τσαπατσουλιά πια, πρέπει να τη σπουδάζει κανείς!!!

Έτσι, σαν τα σκατά μέσα στο βόθρο - όπως και σχεδόν καθετί, παραδοσιακά ποιοτικό - άρχισαν να σβήνουν κι οι τελευταίοι απόηχοι των ελληνικών, εκδοτικών προσπαθειών στο χώρο του comic, με την κυριαρχία πλέον της ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ (αν εξαιρέσουμε το μονομανή Τερζόπουλο και τον Disney του), απ' την οποία δεν είχαμε ποτέ και ιδιαίτερα παράπονα. Πέρα απ' το γεγονός ότι μετά από τρεις αναγνώσεις, η κόλλα γινόταν σα ψίχουλο από παξιμάδι και κρατούσες πια το αγαπημένο σου comic, σε μικρά τεύχη του ενός φύλλου, διερωτόμενος γιατί να είσαι πάντα εσύ ο μαλάκας. Γιατί, ας πούμε, τα χαρτονομίσματα που έπαιρνε η ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ στα χέρια της δεν τρίβονταν, να διαλυθούν, με την ίδια ευκολία και συχνότητα; Είπαμε. Ο μαλάκας...

Sunday, November 16, 2014

ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ - Ένας Απίθανος Ντεντέγκντιβ [Μέρος Α]

Ένας απίθανος ντετέκτιβ σε μια απίθανη χώρα: την Ελλάδα! Για το γουνάκι της οποίας έχω, όπως πάντα, ένα σωρό ράμματα, τα οποία και θα πλέξω σταυροβελονιά και διπλοβελονιά στο επόμενο μέρος.

Ο ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ πρόκειται για μια εξαιρετική δημιουργία του Βέλγου MAURICE TILLIEUX, απ' το σωτήριο έτος 1956 και φεύγα. Οι ήρωές του εντελώς καρτουνίστικοι κι έτσι γλιτώνουν κι ανοσούν στις ισχυρές δόσης χολής και φαρμακίου, που συνηθίζω προς όσους φιλοδοξούν ρεαλισμούς, χωρίς τα αντίστοιχα εφόδια ή την όρεξη. Η γραμμή καθαρή, όμως ένα κλικ λιγότερο καθαρή, από τη λεγόμενη Γαλλο-Βελγική σχολή. Ετσι δεν είναι μια γραμμή απόλυτη και δυσκοίλια, όπως η γραμμή του αξιολάτρευτου Τεντέν, αλλά μια γραμμή γεμάτη πλαστικότητα, ζωντάνια, δυναμισμό. Στα πλαίσια της εποχής, με τη μεγάλη αγάπη στα φετίχ του αστικού πολιτισμού, ο Tillieux σχεδιάζει τα αυτοκίνητα με εξαιρετική ακρίβεια και μεράκι, είτε κυκλοφορούν σε απλή κίνηση, είτε σπινιάρουν κι υπερστρέφουν ή φρενάρουν απότομα σε κατάσταση έντασης κι αυτοκινηγητού. Τα background είναι απαράμιλλης γραφικότητας ή ατμοσφαιρικότητας, παρά το γεγονός ότι παραμένουν παντα πιστά στην καρτουνίστικη γραμμή. Μικρές, διάσπαρτες λεπτομέρειες - στις οποίες θα αναφερθώ ακολούθως - μεταφέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα με τόση φινέτσα, ακρίβεια, πληρότητα και λακωνικότητα, ώστε ακόμα και μερικά περαστικά καρέ, απλά δε χορταίνουν τη ματιά, όσο και να τα χαζεύεις. Το μυστήριο διάχυτο κι αστείρευτο, σε αφήνει έρμαιο της διάθεσης του δημιουργού. Παραδίνεσαι στη μαγεία και ρουφάς τη μία σελίδα πίσω από την άλλη. Άλλοτε καρέ λιτά και πλαδαρά, σα σύντομα ανέκδοτα που καθυστερούν την πλοκή, αλλά πλουταίνουν τη διάθεση, κι άλλοτε καρέ συμπαγή και πλήρη, καθορίζοντας με ακρίβεια το πλαίσιο και την ατμόσφαιρα, στην αγκαλιά των οποίων απελευθερώνεται η πλοκή. Τελικά, ισχύουν όλα όσα είχα λυρικά περιγράψει, κάπου καταμεσίς, στην πρώτη μου ανάρτηση για το ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ. Με τη διαφορά ότι εδώ δεν το σκέφτεσαι "Α ωραία, τώρα θα γίνω παιδί". Απλά γίνεσαι!

Κακά δεν έχω να πω, καθώς κακά λέω - όπως θα έχετε καταλάβει - κυρίως όταν ο άλλος πάει να μου πουλήσει κάτι άλλο από αυτό που είναι. Ο Tillieux δε σου πουλάει πχ. ρεαλισμό, σου πουλάει αυτό που είναι. Άμα το έπαιζε ρεαλιστής θα τον ξέχεζα κι ετούτον :-) . Θα ξεχέσω όμως πατόκορφα, αργότερα, τους υπεύθυνους των ελληνικών εκδόσεων.

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο1

Στο κλασικό ευρωπαϊκό κόμικ φαίνεται ολοκάθαρα και τιμάται αυτό που στο κλασικό υπερηρωϊκό αμερικάνικο είναι απλή κουτσουλιά στο τακούνι του ήρωα: η ποικιλομορφία και η γραφικότητα των ανθρώπινων χαρακτήρων του πλήθους. Δεν υπάρχει "μάζα" στο ευρωπαϊκό κόμικ. Υπάρχει ένας κι ένας. Στα παρακάτω καρέ φαίνεται ολοκάθαρα ότι ο βέλγος καλλιτέχνης απολαμβάνει κάθε φυσιογνωμία ξεχωριστά, σα ζωντανό κομμάτι του στιγμιότυπου και της ζωής κι όχι σαν αγγαρεία, που βγαίνει εις πέρας με ομοιόμορφα μωβ ανθρωπάκια, δίχως πρόσωπα, που απλά πλαισιώνουν τις γροθιές και τα ποντίκια, κάπου στο βάθος. Εδώ πολύ ευκολότερα, απ' ότι περιγράψαμε σε παλαιότερο σχόλιο για ΘΟΡΓΚΑΛ, μπορεί κανείς να πλάσει μικρές ιστορίες, για καθεμία από τις φιγούρες που παρατηρούμε και δεν πρόκειται να ξανασυντήσουμε ποτέ στη ζωή μας. Η αποθέωση έρχεται μ' εκείνον τον τυπάκο, στο κάτω μέρος του 1ου καρέ, του οποίου φαίνεται μόνο το χέρι και το καπελάκι. Κάτι δείχνει, ίσως κάτι εξηγεί. Ο καθένας μπορεί να φανταστεί τη δική του ιστορία. Το μεγαλειώδες είναι αυτό το αίσθημα που δημιουργείται ασυνείδητα, ότι η ζωή της γειτονιάς δεν εξαντλείται μέσα στο καρέ, αλλά διαχέεται προς κάθε κατεύθυνση, κι εμείς το μόνο που καταφέρνουμε είναι να ξεκλέψουμε μια φευγαλέα ματιά από κάτι που ξεπερνάει κι εμάς και το καδράρισμα του καλλιτέχνη. Ένα ορθογώνιο, χωρίς πλευρές, που τείνει στο άπειρο.

Όπως διάβασα κάπου στο διαδίκτυο, ο Tillieux ξεχωρίζει από τους ομοειδείς του,
καθώς δε ζωγραφίζει τις λαμπερές προσόψεις και την αστική γκλαμουριά, αλλά
τους πίσω δρόμους, το περιθώριο, τη βρώμικη και σκοτεινή μεριά των πόλεων.
Χωρίς, φυσικά, να χάνει τη καρτουνίστικη γραφικότητα...
Δεν έχετε αγωνία να μάθετε που;

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο2

Πάντα λάτρευα τον τρόπο, με τον οποίο όλη αυτή η γενιά γαλλο-βέλγων αγαπούσε τα αυτοκίνητα (τα οποία προσωπικά απεχθάνομαι, εκτός κι αν πρόκειται για κανά χολιγουντιανό κυνηγητό). Με την ίδια επιμέλεια, φυσικά, σχεδίαζαν κάθε μηχανολογικό επίτευγμα: αεροπλάνα, φορτηγά πλοία και τα σχετικά. Ωστόσο, στο καθημερινό αστικό περιβάλλον, που διαδραματίζονται συνήθως οι ιστορίες, τα αυτοκίνητα έχουν την τιμητική τους. Δε θα επεκταθώ. Θέλω απλά να παρατηρήσετε τη σχεδιαστική δεινότητα του Tillieux, στο παρακάτω τμήμα του προ-προηγούμενου καρέ. Το αυτοκίνητο δεν στρίβει απλά μια στροφή, έχει γίνει η ίδια η στροφή! Η αντίστροφη ελλειπτικότητα του τροχού, η καμπυλωμένη σκιά που αντιγράφει την κυρτότητα της στροφής, αυτή η γενικότερη πλαστικότητα, η οποία δεν καταλήγει ποτέ στην ασκέλετη, ελαστικότητα του κινούμενου σχέδιου, δεν είναι παρά δηλωτικά του σχεδιαστικού μεγαλείου και ταλέντου του καλλιτέχνη.

Τρέχει, όμως, πολύ ο καραγκιόζης, για κατοικημένη περιοχή...
Η εξαιρετική επιλογή προοπτικής, κάνει τη μάζα του φορτηγού
να φαίνεται δέκα φορές πιο ογκώδης και καταστροφική...
Εδώ, αντιθέτως με την πλαστικότητα του προ-προηγούμενου καρέ, οι γραμμές είναι αυστηρές
και άκαμπτες. Εντείνεται έτσι, εκπληκτικά, η σκληρότητα της μεταλλικής μάζας, η οποία
αναγκάζει τη σαθρή γεφυρούλα να υποχωρήσει. Αν θέλετε να το πάμε ακόμη παραπέρα,
απολαύστε τη γαμιστερή συμφωνία καμπυλότητας μεταξύ ρόδας, σπασμένων σανίδων
και ρέματος. Το τυχαίο, επίσης, φλουτάρισμα στο σκανάρισμα δημιουργεί ένα ενδιαφέρον
αποτέλεσμα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου, σαν διακριτικό αίσθημα κίνησης.

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο3

Εκπληκτική αντίληψη της δράσης και σχεδόν κινηματογραφικό μοντάζ!!! Το παρακάτω καρέ είναι λίγο μεγάλο, αλλά θεώρησα πως αν επέλεγα κάτι λιγότερο απ' το ολοσέλιδο θα χανόταν το συνολικό αίσθημα.

Οργασμός δράσης και συνέπειας!!! Χαζέψτε την ασύγκριτη αντίληψη του
περιβάλλοντος χώρου: σε όλη την ροή των καρέ, το πρώτο δέντρο σύγκρουσης
έχει κλίση προς τη χλόη, ενώ το δεύτερο σταθερά προς το δρόμο!!! Μετά την
1η σύγκρουση, το δέντρο χάνει μια φλοίδα του και ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ έτσι και στα 

επόμενα καρέ!!! Στο 6ο καρέ, οι φύλακες είναι ακριβώς στις θέσεις που θα
περιμέναμε, αν καχύποπτα εξετάζαμε τις θέσεις τους στα προηγούμενα
καρέ 4 και 5!!! ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΑΝΗΛΕΟΥΣ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑΣ!!!

Saturday, November 1, 2014

ΧΑΝΣ - Για δε χαν'ς...

Όταν χρειάζεται κανείς 3 (!!!) ολόκληρα τεύχη και 800 + 2Χ900 = 2600 δρχ. για ν' αρχίσει - μόλις και μετά βίας - να πιάνει μια σκιά νοήματος, μέσα σ' ένα ατελείωτο και κουραστικό (ψυχολογικά και νοηματικά) κυνηγητό, απ' τον ένα κακό-χρόνο-να-'χεις στον άλλο, τότε κάτι σάπιο υπάρχει μέσα στο κεφάλι του DUCHATEAU - και δεν είναι φρονιμήτης. Απ' την άλλη, ένας ROSINSKI που δε θυμίζει και πολλά από τη μαγεία του ΘΟΡΓΚΑΛ. Μοιάζει περισσότερο να σχεδιάζει για να συμπληρώσει συντάξιμα, παρά από ειλικρινή οίστρο. Ο μόνος λόγος, που ο πρωταγωνιστής Χανς μας γίνεται συμπαθής, είναι μόνο και μόνο γιατί παραπαίει απ' τη μια παγίδα στην άλλη, εξίσου χαμένος με τον αναγνώστη. Κατά τ' άλλα, ο τυπικός καραγκιόζης με τα ογδονταεφτά ταλέντα: δεινός σκοπευτής, δεινός παλαιστής, δεινός αναρριχητής, δεινός δρομεύς, δεινός παρθένος άλτις (με χαμηλή οξύτητα), δεινός ταρίφας, δεινός εραστής, δεινός φιλόσοφος, δεινός πιλότος F16, δεινός προγραμματιστής σε Java, δεινός μεταξοσκώληκας, δεινόσαυρος, δεινός παγωτατζής, δεινός ασφαλιστής, δεινός στο τάβλι, σκάκι, ντάμα και κολτσίνα, δεινός γόης (μέσα σε 3-4 σελίδες οι γυναίκες είναι ικανές να τα παρατήσουν όλα και να πεθάνουν για πάρτη του), κ.ο.κ. Προχθές, μάλιστα, εθεάθη να προστατεύει ανήμπορη συνταξιούχο, την ώρα που σήκωνε χρήματα, από ΑΤΜ στον Άγιο Παντελεήμονα.

Κατά τη γνώμη μου, πολύ φλυαρία και πολύ μπέρδεμα για το τίποτα. Για τρία τεύχη, ο Duchateau ξεπουλάει τη μία ιδέα του πίσω από την άλλη, αχταρμά και φαινομενικά ασύνδετες μεταξύ τους. Λες και βιάζεται να μας πείσει για το πόση φαντασία διαθέτει. Όταν θα αποφασίσει όλα αυτά να δέσουν με κάποιο τρόπο, τότε ή θα 'ναι πια πολύ αργά, καθώς οι μισοί αναγνώστες θα βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο αποσύνθεσης κι οι άλλοι μισοί θα βλέπουν τηλεόραση, ή θα πρέπει να αναδυθεί απ' όλο αυτό το συνονθύλευμα με εξαιρετική μαεστρία, ώστε να ξανακερδίσει και πάλι το ενδιαφέρον μας. Δεν μας έχει προοικονομηθεί, όμως, τέτοιο ταλέντο, απ' την μεριά του. Κι ωστόσο, το τρίτο τεύχος - που έκλεισα τελευταίο - μας γεμίζει ελπίδες για κάτι πραγματικά εντυπωσιακό, στη συνέχεια. Μμμμ, καιρός να κατέβω ξανά κέντρο, αναζητώντας τις συνέχειες του ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΚΥΚΛΟΥ από τις Εκδόσεις ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ, αυτή τη φορά επενδύοντας τα ημερομίσθιά μου σε ευρώ.

Πάντως, τρία ολόκληρα τεύχη και δεν έχω βρει τίποτα άξιο λόγου να σχολιάσω! Ενδεικτικό ε; Για κάτσε να κάνω άλλο ένα πέρασμα, μήπως και ξεθάψω κανά τραγέλαφο!

[ ...Μερικές ώρες μετά... ]

1ο ΤΕΥΧΟΣ - ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΝΗΣΙ

Τίποτα! Ματαιότης! Μηδέν στο πηλίκιο! Εκτός απ' το άσχετο του τίτλου, βέβαια. Τι πάει να πει "Το Τελευταίο Νησί";; Πού διάολο πάνε και τις σκέφτονται αυτές τις παπαριές, ρε πούστημ; Γιατί όχι "Ο Μυστηριώδης Ταξιδιώτης", "Η Επιστροφή του Τζεντάι" ή ακόμη "Τρελό Σαββατοκύριακο στου Raktor";;; Πού διάολο, πήγανε οι τηλεπαθητικές δυνάμεις του Χανς, στα επόμενα τεύχη;;; Πώς διάολο η Ορχιδέα μετατράπηκε, από ατίθασο αγρίμι και μάγκισσα, σε γλυκανάλατο, χαζογκομενάκι, κρεμασμένο από το σώβρακο του Χανς;;; Πώς διάολο μεταμορφωθήκανε δύο χιλιάδες, εξακόσιες δραχμές, σε χαρτί ανακύκλωσης;;;

Πολλές απορίες! Τόσες πολλές, που στα παπάρια μας κιόλας, αγαπητέ Duchateau και γλυκύτατε Rosinski.

2ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΣ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑΣ

Τα κουλουβάχατα της Ιστορίας και πέντε φιστίκια Αιγίνης. Ό,τι να 'ναι. Οι πάντες, εκτός απ' το Χανσεατικό πρωταγωνιστή, την άγρια Βουκαμβίλια και τον κακό Βαλσαρύ (ή Βαλσάρυ, κατά το τομάρι), είναι αναλώσιμοι και περαστικοί, μέχρι αηδίας. Δεν προλαβαίνεις να συνδεθείς με κανέναν, ούτε φυσικά κανέναν να συμπαθήσεις. Η μέρα με την νύχτα, με το μεγαλείο και την μετέωρη τραγικότητα του ΘΟΡΓΚΑΛ. Εκεί, όπου η καρδιές μας σκιρτούσαν από οίκτο, ακόμη κι όταν βρίσκονταν αντιμέτωπες με το βδελυρέστερο κακό, καθώς χαροπάλευε γυμνός, μες στην ανθρωπινότητά του. Α ρε, κατακαημένε Van Hamme, πόσο σε είχα υποτιμήσει!!

Επίσης, ακόμη ένας βαρύγδουπος τίτλος, χωρίς πολλά πατήματα στο σενάριο. "Αιχμάλωτος της Αιωνιότητας", όπως λέμε π.χ. "Σωτήρη, στην πίτσα θες και μανιτάρια;"...

Κι εγώ, πάλι, ποιος είμαι;;;

Μέσα σ' όλα αυτά τα απαισιότατα, ωστόσο, ένα εξαιρετικά εύστοχο ηθικό δίλημμα αναδύεται. Δεν ειρωνεύομαι, είναι αλήθεια. Ίσως το πιο ενδιαφέρον σημείο του τεύχους. Ο κακός Βαλσαρύ έχει κλωνοποιήσει την καλή του Χανς επί δύο, απειλώντας ότι θα θυσιάζει και μια έκδοσή της στην τύχη, κάθε φορά που θα μένει δυσαρεστημένος απ' τη συμπεριφορά του ήρωα. Η αφορμή είναι παντελώς χαζή: ο Χανς θα μπορούσε να είναι νεκρός με 37 διαφορετικούς τρόπους, απ' όλες τις δοκιμασίες στις οποίες τον έχει υποβάλλει ο Βαλσαρύ, κι ωστόσο ο τελευταίος προτιμά να τον εκβιάσει με τον πιο ευφάνταστο κι ενεργοβόρο τρόπο, παρά να τον αφήσει στον τόπο, χώνοντάς του ένα πυρηνικό υπόθετο στον κώλο.

Η ιδέα όμως είναι εξαιρετικής σύλληψης. Αν είχαν κλωνοποιήσει τον πιο αγαπημένο άνθρωπο της ζωής μας, οι κλώνοι του θα μας ήταν αδιάφοροι ή θα είχαν λιγότερη αξία από το πρωτότυπο, μόνο και μόνο γιατί θα 'ταν κλώνοι; Θα ήταν οι κλώνοι λιγότερο άνθρωποι, απ' τον αγαπημένο μας ή απ' τους ανθρώπους, γενικά; Να κατασκευάσεις μια ζωντανή ύπαρξη δίχως παρελθόν - παρά μόνο με την ιδέα του παρελθόντος - σε μια συγκεκριμένη ηλικιακή στιγμή, σημαίνει πως η ύπαρξη αυτή δεν έχει ή δεν αξίζει ενός προσωπικού, μοναδικού και πρωτότυπου μέλλοντος; Πολύ περισσότερο, η καθ' όλα πραγματική αγάπη των κλώνων προς εμάς, θα ήταν μικρότερης σημασίας ή αξίας, μόνο και μόνο γιατί θα επρόκειτο για κλώνους; Είναι η αγάπη λιγότερο αγάπη, αν η πηγή της είναι κλώνος, ή μήπως η αγάπη είναι πάντα αγάπη;

Κι ενώ τόσα φιλοσοφικά ερωτήματα βρίσκουν διέξοδο και γόνιμο έδαφος, ο μονοδιάστατος κι ηλίθιος Duchateau, βάζει και τις τρεις Ορχιδέες να χασκογελούν σαν υπνωτισμένες αγελάδες. Δίχως άγχος ή έγνοια για το τι μέλλει γενέσθαι, δίχως ξέσπασμα χαράς ή ενθουσιασμού για την επανένωση με τον άνθρωπο, για τον οποίο θα έδιναν και τη ζωή τους. Σα να μην έφτανε αυτό, το γνήσιο κωλοπουτανάκι, μερικές σελίδες αργότερα, θα ζητήσει και τα ρέστα απ' τον κακομοίρη Χανς, γιατί δεν κατάφερε να την αναγνωρίσει. Ο άνθρωπος άφησε μια σκληροτράχηλη αμαζόνα και, ξαφνικά, του πασάρουν τρεις χαζοχαρούμενες, μελαχρινές barbie κι αυτός πρέπει να μυρίσει τις παρανυχίδες του. Χαζαμάρες. Εδώ ο Duchateau τα σκατώνει, μόνο και μόνο, γιατί δε βάζει τους κλώνους να συμπεριφέρονται σα γνήσιες Ορχιδέες, αλλά την Ορχιδέα να συμπεριφέρεται σαν κλώνος. Δεν κάνει, δηλαδή, ό,τι θα έκανε ένας τίμιος συγγραφέας, δημιουργώντας άπαξ κι αφήνοντας κατόπιν τους ήρωές του να λειτουργήσουν και να κινηθούν αυτόνομα, με το μοναδικό τους χαρακτήρα. Αντιθέτως, τους εκβιάζει συνεχώς, με την κακόγουστη παντοδυναμία ενός θεού, να χοροπηδάνε στο δικό του φάλτσο ρυθμό, μόνο και μόνο γιατί ο ίδιος είναι ανίκανος να συντάξει ένα αξιοπρεπώς δομημένο σενάριο.

3ο ΤΕΥΧΟΣ - ΟΙ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΟΙ ΤΗΣ ΞΕΝΑΓΙΑ

Το καλύτερο τεύχος της σειράς, so far. Και φυσικά το μόνο, με τίτλο σχετικό με το περιεχόμενο. Και μεταλλαγμένοι υπάρχουν, και Ξενάγια επίσης. Αυτά είναι! Ομορφιά! Κι επιτέλους, κάποιο συγκεκριμένο νήμα και νόημα αρχίζει να ξετιλύγεται. Δυστυχώς, μόνο κλείνοντας πια, μας αποκαλύπτεται το απρόβλεπτο πεπρωμένο, που καλείται να πληρώσει ο ήρωας. Σχεδιαστικά θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερο, αλλά μην είμαστε κι αχάριστοι. Και σενάριο και σκίτσο στην ίδια τιμή, που τόσο καιρό πληρώναμε μονάχα για μέτριο σκίτσο;; Για συνέλθετε λιγάκι, ρε αναρχο-άπλυτοι!

Τραβάμε τρίχες-ρυτίδες όπως να 'ναι - κατά προτίμηση,
με το αριστερό
για τους δεξιόχειρες - ενώ παράλληλα την
παίζουμε διακριτικά, με το άλλο χέρι. Αυτό το ονομάζουμε
τεχνοτροπία. Τέλος, πουλάμε τις καλικατζούρες μας 900 δρχ.
Αυτά...

Tuesday, October 28, 2014

ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ - Μπορεί, αλλά δε θέλει...

Η προηγούμενη ανάρτηση με βρήκε, μάλλον, σε μια στιγμή συναισθηματικής αδυναμίας κι αφέθηκα σε άτοπους και υπέρ του δέοντος λυρισμούς. Το γνωστό φαρμάκι, κατά παράδοξο τρόπο, ξεθύμανε και στη θέση του επιδόθηκα σε χειρομαλάξεις κι εντριβές γλυκανάλατης νοσταλγίας. Ας πάει και το παλιάμπελο, χαλάλι. Πες πως ήμουν άρρωστος. Τουλάχιστον, εγώ μπορώ να βελτιωθώ, ο Hermann πάλι... >;D

Κρατήστε τα μισά, απ' όσα έγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση και προχωρήστε την όμορφη ζωή σας, χωρίς να σκοτίζεστε. Το παρακάτω αφιερωμένο, αντί αποχαιρετισμού...

Παπουτσάκι Νο 35, γιατί είναι ωραίο να ψωνίζεις από τα παιδικά.
Ή αλλιώς: Ο θαυμαστός, άγνωστος κόσμος της αναλογίας!
Έλεος! Η κουτσός είναι ο γιαλός ή κουτσός ο Hermann.
Δηλαδής και με το συμπάθειο: σαν είδε το καρέ τελειωμένο
του φάνηκαν όλα φυσιολογικά ή απλά κατουριόταν,;

Saturday, October 25, 2014

ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ - Ένας ατίθασος φλούφλης...

Όλα πάνω του εμπνέουν φλουφλίδιο σύνδρομο: τα κατάλευκο μαλλί του, το απροσδιόριστης ηλικίας σιτεμένο teenage look, η λυγερόκορμη κορμοστασιά που θυμίζει σπορτίφ καντηλανάφτη, η σπαγγέτι μαγκιά-κλανιά, συνοδευόμενη από πιτσιλιές Δον Ζουάν και κουτσουλιές Δον Κιχώτη. Γι αυτόν καθαυτόν το Μπερνάρ, δεν έχω καταλήξει ακόμη αν μου είναι στο παραμικρό συμπαθής ή αν προτιμώ να δω τα έντερά του χυμένα, σε κάποιαν όχθη του Αμαζονίου.

Επιπλέον, η τεχνική του HERMANN, να γραμμοσκιάζει με το ψιλό του το πενάκι, σχεδόν τα πάντα, και η εμμονή του να πετάει βαριές, μαύρες σκιές, που βγάζουν μάτι, πάνω σ' ένα γενικά ανάλαφρο καρέ, κάπως δε μου έκατσαν και τόσο καλά, από την αρχή της γνωριμίας μας.

Κι ο GREG, που φυσικά δε θυμίζει τίποτα, από τα ιδιαίτερα σενάρια και τις στιχομυθίες του ΑΧΙΛΛΕΑ ΤΑΛΟΝ.

Γραμμές, φρύδια, σκιές: ένα πράμα, αχταρμάς!
Η τεχνική του Hermann. Αν θέλουμε να είμαστε
δίκαιοι, αλλού έχει εξαιρετικό αποτέλεσμα,
αλλού όμως σκέτη μουτζούρα...
Πάρε μαυρίλα να 'χεις! Μια μαύρη μουτζούρα, καταμεσίς στο καρέ. Πάσο! Καθείς με την τρέλα του!

Κι ωστόσο, το comic συνολικά είναι απίστευτα δροσερό και σχεδόν γαμάτο! Όχι δεν πρόκειται περί αντιφάσεως. Αν επιμείνει κανείς στη λεπτομέρεια, μπορεί να βρει πολλά να πει. Αλλά δεν έχει νόημα. Ο ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ είναι, από την πρώτη έως και την τελευταία σελίδα, ένα από τα πιο έντιμα comics! Παραμένει αδιάλειπτα πιστό σε αυτό που είναι κι όποιου αρέσει! Ένα μεγάλο μπράβο!

Εδώ η απαίτηση συνολικότερης θέασης είναι ακριβώς η αντίστροφη περίπτωση, από εκείνη που αναλύσαμε στο ΘΟΡΓΚΑΛ. Ο αναντίρρητα εξαιρετικός Rosinski, όταν ξεφεύγει από τη γραμμή του, ξεφεύγει κατιτίς προς το ευτελέστερο. Ο Hermann, αντιθέτως, όταν ξεφεύγει απ' τη γραμμή του γίνεται εντυπωσιακός. Κατά τ' άλλα, μας κοιτάζει στα μάτια με αληθινή μαγκιά - όχι τη φλούφλικη του πρωταγωνιστή - και μας αποστομώνει. Παραμένει στο ίδιο σχετικά μέτριο επίπεδο, σταθερά και καθ' όλη τη διάρκεια, της ανάγνωσης. Ο άνθρωπος φυσικά κι έχει ταλέντο - μιλάμε πάντα για το στιλ γραφής (τεχνοτροπία, προοπτική, αναλογίες, κίνηση). Δεν υπάρχουν καρέ χειρότερα ή καρέ καλύτερα - παρά κατ' εξαίρεση, όπως είπαμε. Με κάποιο περίεργο τρόπο, κάθε ξεχωριστό καρέ, είναι ταυτόχρονα χειρότερο και καλύτερο, μόνο σε σχέση με... τον εαυτό του. Εναλλακτικά - πιο σπάνια - συναντάμε και μερικές εντυπωσιακές στιγμές, οι οποίες απλώνονται σε μεγαλύτερο μέρος της σελίδας. Απολαυστικές, αλλά και πάλι ως εξαίρεση.

Ξεφυλλίζοντας το 1ο τεύχος "Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΣΑΤΑΝ" (Εκδ. ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ), αφήνεσαι με την αγνή-αφελή χαρά που παρακολουθούσες το ΛΟΧΑΓΟ ΜΑΡΚ και τους Λύκους του Οντάριο, μόνο που τώρα πρόκειται για μια ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ πολυτελείας και υψηλότερου επιπέδου. Γυρίζεις ξάφνου σ' εκείνα τα καλοκαίρια, που οι διακοπές κρατούσαν ένα μήνα κι οι σελίδες των comics, γύριζαν τραγανιστές, από άμμο και ζάχαρη λουκουμά. Πλημμυρίζει ο τόπος θαλασσινή αλμύρα και πεύκο, φλοίσβους και τζιτζίκια. Φευγαλέα περνούν από το νου σου ξαπλώστρες, βότσαλα, μυρωδιά αντηλιακού ή καουτσούκ από μάσκα και βατραχοπέδιλο, ήχοι camping, γλυκιά μεσημβρινή νάρκη, σπασαρχίδικες μύγες και φαγούρα στον κώλο από τ' αλάτι. Μια θαλπωρή κατακάθεται μαυλιστικά στην καρδιά σου κι η όμορφη ιστορία ξεδιπλώνεται γλυκά, δίχως γιατί και πώς, δίχως να αναρωτιέσαι αν είσαι παιδί ή ενήλικας! Παραμένεις καθηλωμένος σ' εκείνη τη ρωγμή του χρόνου, όπου τα πάντα ήταν έτσι και θα είναι αιώνια. Δίχως τις πολύπλοκες σκοτούρες ή την νοσηρή ανία της μεγάλης πόλης, αλλά γεμάτος χρώματα και περιπέτειες. Από αυτές τις αρχετυπικά τετριμμένες, όπου ο καλός δε σκοτώνεται ποτέ, στο τέλος κορίτσι και φιλί είναι δικά του και το απόγευμα κλείνει έτσι απλά, μ' ένα δροσερό παγωτό, τα πρώτα αστέρια και τα πρώτα αντιφεγγίσματα, εκείνης της παλιάς ασπρόμαυρης τηλεόρασης.

Δεν έχω κάτι άλλο να προσθέσω, προς το παρόν. Ο ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ συστήνεται ανεπιφύλακτα, σε όσους αγαπούν το ευρωπαϊκό comic ή θέλουν απλά να χαλαρώσουν, χωρίς να ξεπουλήσουν τις καλλιτεχνικές τους απαιτήσεις ή ανησυχίες, με τη χυδαιότητα ενός CAMELOT 3000. Μην απαιτήσετε, όμως, από αυτό περισσότερα. Το πιθανότερο, τότε, να σας απογοητεύσει. Κι αυτό θα είναι άδικο και για τους δύο.

Μια εξαιρετική στιγμή του Hermann. Μελάνωμα, που τηρεί τις ισορροπίες,
στάση σώματος και αναλογίες εκπληκτικά φυσικές! Φοβερό σκίτσο!!

Saturday, October 18, 2014

GASTON - Γραφικός παλιοχαρακτήρας...

Ο GASTON είναι αυτό που είναι! Είναι πλήρης και ολοκληρωμένος, από κάθε άποψη. Θες από την καλλιτεχνική μεριά; Υπέροχο, καρτουνίστικο ύφος, γεμάτο πλαστικότητα και γεμάτο έκφραση! Αξεπέραστη, βελγική παράδοση! Θες από τη χιουμοριστική μεριά; Η κρυάδα σε όλο της το μεγαλείο, δηλαδή η κρυάδα εκείνη που δε διεκδικεί να φανεί ως κάτι άλλο από κρυάδα (πχ. εξυπνάδα) και γι' αυτό, μέσα στην αυτοτέλειά της, γίνεται εθιστική χωρίς να γίνεται σπαρταριστή! Γλυκαίνει την καρδιά σαν παγωτό σοκολάτα, ντάλα κατακαλόκαιρο, ή σαν παιχνίδι στην ακροθαλασσιά, με τον καλύτερό σου φίλο.

Ο Gaston δεν είναι παρά το παιδί, που κρύβουμε όλοι μέσα μας και το κουβαλάμε στα άχαρα, μεγαλίστικα, γραφεία μας. Ενώ όμως, στο πραγματικό σύμπαν, το παιδί ηττάται επανειλημμένα - με κύριο συνένοχο τον ίδιο μας τον εαυτό - ο αστείρευτος FRANQUIN συμμαχώντας με την παιδικότητα, σαρώνει τον κόσμο των ενηλίκων, σκορπίζοντας πίσω σε συντρίμμια κάθε υποκρισία και καθωσπρεπισμό! Το παιδί θριαμβεύει, ακόμα κι όταν πέφτει θύμα της ίδιας του της αφέλειας! Ο Gaston είμαστε εσύ κι εγώ, τις στιγμές εκείνες που κατακλυζόμαστε από μια ακατανίκητη επιθυμία να μαλακιστούμε με τις πιο τρελές ιδέες, στα πιο αταίριαστα μέρη: ένα γάμο, μια κηδεία, ένα σοβαρό meeting και πάει λέγοντας. Όχι όμως ομφαλοσκοπικά, αλλά προσκαλώντας και συμπαρασύροντας όλο τον κόσμο γύρω, να σιγοντάρει μαζί μας, να γίνει συγκοινωνός της μαλακίας μας αυτής.

Από την άλλη, οι εκδόσεις ΑΛΘΑΓΙΑ, οι οποίες πριν πολλά χρόνια πήραν την απόφαση να εκδώσουν Gaston, φαίνεται να μπέρδεψαν την παιδική αφέλεια με την ενήλικη τσαπατσουλιά! Ανοίγοντας τις πρώτες σελίδες, του πρώτου τεύχους, έρχεσαι αντιμέτωπος με μια ολόκληρη εισαγωγή (μάλλον, απόδοση από το γαλλικό κείμενο). Και σκέφτεσαι "Ααα, κάτι σοβαρό πάει να παίξει εδώ. Τέσσερις σελίδες εισαγωγή"! Αλλά κάτι-κάτι σε χαλάει, απροσδιόριστο ακόμη. Η απροσδιοριστία, ωστόσο, δεν κρατά πολύ. Η πρώτη εικονογραφημένη σελίδα είναι ειλικρινέστατη ως προς τις προθέσεις της: το lettering (για το οποίο, ας διαβάσετε τις απόψεις μου σε παλαιότερες αναρτήσεις) είναι ο ορισμός της καφρίλας! Στην κλίμακα της (μεταφορικής) γυφτιάς παίρνει άριστα με τόνο Rio Mare!

Αυτή η ανεκδιήγητη άτεχνη και άμουση, της οποίας το όνομα δε θα αναφέρω, αλλά μοστράρει ως υπεύθυνη Καλλιτεχνικής Γραφής του τεύχους, θα μπορούσε να αυτοκτονήσει κάλλιστα και χωρίς τύψεις, για τα ορνιθοσκαλίσματα, που μας τρίβει στη μούρη. Θα έπρεπε να αυτοκτονήσει, μόνο και μόνο, από φιλότιμο. Τα κείμενα δεν είναι απλά γραμμένα στο πόδι, αλλά στον κώλο. Συναγωνίζονται το γραφικό χαρακτήρα πεντάχρονου με τενοντίτιδα. Επιβάτη λεωφορείου, σε ώρα αιχμής, που γράφει ακουμπώντας στην πλάτη του μπροστινού του. Δυσκοίλιου συνταξιούχου, που λύνει σταυρόλεξο, την ώρα της μεγάλης ευτυχίας. Η γραφή της κακομοίρας αυτής είναι όσο καλλιτεχνική μπορεί να είναι μια μύξα, κολλημένη στο ρουθούνι της Μόνα Λίζας.

Η δυστυχία είναι όλη δική μας, που πληρώσαμε 400 δραχμές!

Καλά μωρή, τον Τσιμπιδάκη δεν τον σέβεσαι. Εμάς γιατί;;;

To boldly bold...

Ο Gaston είναι από τα must read, του ευρωπαϊκού gang comic (δεν ξέρω αν υπάρχει αυτός ο όρος). Η ελληνική του όμως απόδοση είναι ό,τι χειρότερο έχει εκδοθεί ποτέ, μετά τους "ΑΝΤΙΡΙΞ & ΣΥΜΦΩΝΙΞ". Ξεπέτα του κερατά. Άνθρωποι, που δεν αγαπούν αυτό που κάνουν. Θα μπορούσαν, όμως, απλά να το σέβονται. Ούτε αυτό. Όλα για την κονόμα. Όσοι πληρώσαμε γι' αυτά τα τεύχη, απαιτούμε δικαίως μια μεγάλη συγγνώμη, απ' τις εκδόσεις ΑΛΘΑΓΙΑ (αν υπάρχουν ακόμη) ή, έστω, από την... καλλιτέχνιδά τους! Αυτά. Μέχρι τότε, προτιμήστε αν βρείτε καμιά πρωτότυπη έκδοση στα Γαλλικά.

GASTON στο πρωτότυπο ή αλλιώς "Η Τέχνη του Lettering"!
Ακόμα και η υπόνοια σύγκρισης με τις εκδόσεις ΑΛΘΑΓΙΑ
αποτελεί ατόπημα και βλασφημία! Η μέρα με τη ντομάτα.
Εννοείται, πώς όλα είναι γραμμένα στο χέρι. Απλά τέλεια!

CAMELOT 3000 - Οι Ιππότες της Στρογγυλής Πατάτας...

Και περνάγανε τα τεύχη αδιάφορα, το ένα μετά το άλλο...

Απ' την άλλη τώρα, μπορεί και να εισακούστηκα - ίσως πάλι να μην ήμουν κι ο μόνος με ξινισμένα μούτρα - καθώς στα 2-3 τελευταία τεύχη, τα σκίτσα έχουν σαφώς διαφοροποιηθεί. Δεν ισχυρίζομαι απαραίτητα προς το καλύτερο, αλλά η προσπάθεια μετράει. Πάντως, από έναν έμπειρο δημιουργό δεν νοείται και ως προσόν η αλλαγή μανιέρας μέσα στα 6 μετρημένα τεύχη, μιας ολοκληρωμένης σειράς! Μέσα στην πάροδο των ετών, φυσικά, δύσκολα θα βρεις δημιουργό, να μην μεταλλάξει το στιλ του. Τέλος πάντων, ό,τι σου δίνει ο Bolland απ' τη μία στο παίρνει απ' την άλλη: τα καρέ έχουν γεμίσει κι έχουν γίνει πλουσιότερα από πριν, αλλά δυστυχώς τα σκίτσα του έχουν γίνει τραγικά κακότεχνα. Δεν αγνοώ, βέβαια, την πιθανότητα το αίσθημα να επιδεινώνεται, εξαιτίας μιας παράλληλης αλλαγής στην ποιότητα του χαρτιού, τελικά και των χρωμάτων. Τέλος πάντων, μαύρα χάλια.

Ζωή σε λόγου μας, λοιπόν, με αυτή την παντελώς άχρηστη παρουσία στον κόσμο των comics. Στάζω το τελευταίο μου φαρμάκι και τα ξαναλέμε με τίποτα ουσιαστικότερο...

Έτσι ακριβώς. Είσαι χαλαρός σπίτι σου, όταν ξάφνου πίσω απ' την κουρτίνα ξεπροβάλλει ένα ζωντανό σίχαμα της φύσης, μια κακοήθης και τριχωτή, πιθηκοειδής κουράδα που κάνει "τσιιι". Τι πιο φυσικό, απ' το να σκύψει κανείς με γλύκα και να πεί γεμάτος τρυφερότητα "Έλα εδώ μικράκι μου"; Καλή χώνεψη, το λοιπόν, μικρέ μας φίλε! Σου αξίζει και με το παραπάνω!

Ένα γύρω, γίνεται της πουτάνας! Το κάστρο της κακιάς μάγισσας βάλλεται πανταχώθεν! Κρίνονται τα σχέδια, για τα οποία μας έχει πρήξει στα 5 προηγούμενα τεύχη και, πολύ χειρότερα, η ίδια της η ζωή. Κι αυτή τι κάνει; Μήπως παρακολουθεί με αγωνία όλα τα γεγονότα από κοντά ή από μακριά, συμβάλλοντας όπου υπάρχει χρεία; ΜΠΑΑΑ!! Αντ' αυτού είναι αραγμένη στην βασιλική της ντιβανοκασέλα, ακονίζοντας την κλειτορίδα της και χαζεύοντας Μενεγάκη. Έναν τοίχο παραδίπλα, ο μεγαλύτερός της εχθρός σπρώχνει κατά λάθος μια πόρτα και βρίσκεται φάτσα με τη φάτσα της. Πώς; Τι; Ποιος; Εσύ; Πάλι; Πού είναι οι πίτσες; Τρικυμία εν κρανίω...

Wednesday, October 15, 2014

CUM-A-LOT 3000...

Εντάξει! Το παραδέχομαι! Ίσως υπερέβαλα, κάπως, χαρακτηρίζοντας συλλήβδην το αριστούργημα αυτό ως κιτσάτο. Μα... ω! τι 'ναι αυτό που βλέπω, ξαφνικά;; Τι θωρούν τα μάτια μου, στο επόμενο τεύχος "Ο ΠΑΝΟΥΡΓΟΣ ΕΧΘΡΟΣ" (Εκδ. STAR COMICS) ;;;

Ίππος στο Γ5 και Βασιλιάς σε μικρό ροκέ. Η Βασίλισσα αγνοείται...

Ένα από τα Ελγίνεια Μάρμαρα, το Άλογο της Σελήνης (προσέξτε: ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΜΠΕΛΑΚΙ ΤΗΣ ΠΡΟΘΗΚΗΣ!!! ΜΠΟΥΑΧΑΧΑΧΑΧΑ!!!) , στο μικρό σαλονάκι του Βασιλιά Αρθούρου!!! Ρε δε γαμιέστε, καραγκιόζηδες!!! 150% άσχετο!!! Ή μήπως κάποιο υπονοούμενο; Πως να, δηλαδή, ο Αρθούρος που τόσο λατρέψαμε παιδιά δεν έχει την παραμικρή διάθεση να επιστρέψει τα κλεμμένα στην πολύπαθη κι αδικημένη πατριδάρα μας;; Ή μήπως - άλλο υπονοούμενο - ότι δεν υπάρχει πιθανότητα ούτε 1000 χρόνια μετά ν' αξιωθούμε να δούμε την επιστροφή τους;; Ή πάλι, μήπως, 1000 χρόνια μετά δεν θα υπάρχει καν Ελλάδα, ώστε να επιστραφεί ο,τιδήποτε;; Ή μήπως ο καλός Αρθούρος πήρε όλα τα μάρμαρα στο Νέο Κάμηλοτ, για να τα περισώσει απ' τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου;; Μην, πάλι, τα κλέψανε οι Ελ κι ο Αγγλοσάξων ή Κέλτης βασιλεύς το διεκδίκησε πίσω, με το σπαθί και το πουλί του;; Είναι ο Αρθούρος, μακρινός απόγονος του Καρατζαφέρη ή του Βελόπουλου;; Ή μήπως ο Bolland έχει καμιά ρίζα από Κρήτη ή άλλη λαμπρή λεβεντομάνα, όπως να πούμε η Μύκονος ή το Κεφαλάρι;;

Ή μήπως δεν υπάρχει, τελικά, κανένα υπονοούμενο κι ο δάσκαλος ζωγραφικής του Bolland, τον είχε βάλει απλά να σχεδιάσει 100 φορές, για τιμωρία, την κεφαλή του ίππου κι έκτοτε του έγινε ψύχωση, ωσάν εκείνη του Τζακ Νίκολσον στη "Λάμψη";; Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου κι ίσως ποτέ να μη μάθουμε την αληθινή αλήθεια. Ελπίζουμε, τουλάχιστον, ο Bolland να έχει μάθει από τότε την αληθινή τέχνη του comic. Παρεμπιπτόντως, ο Ίππος είναι δέκα φορές καλύτερα σχεδιασμένος, από πολλά άλλα καρέ.

Αχ κουνελάκι, κου-νε-λά-κι! Άσχετο, όπως φυσικά κι ο ίππος...

Sunday, October 12, 2014

CAMELOT 3000 λεύγες κάτω απ' την επιφάνεια του IQ...

Συνεχίζοντας με την αναπόληση του πάλαι ποτέ εκδοτικού θριάμβου των STAR COMICS, κατέβασα απ' το ράφι και το CAMELOT 3000: "Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΡΘΟΥΡΟΣ ΖΕΙ" και "ΤΟ ΝΕΟ ΚΑΜΕΛΟΤ". Παρεμπιπτόντως, αναζητώντας κανά link της προκοπής, διαπίστωσα ότι οι ελληνικοί τόμοι καλύπτουν περισσότερα του ενός πρωτότυπα τεύχη. Για παράδειγμα, ο πρώτος ελληνικός τόμος καλύπτει τα (#1) "THE PAST AND FUTURE KING", (#2) "MANY ARE CALLED..." και (#3) "KNIGHT QUEST". Τέλος πάντων - πίσω στα δικά μας - η γνώριμη πια γλύκα στην καρδιά, καθώς η ματιά γλιστρούσε ταυτόχρονα πάνω στο χαρτί και πίσω στις μνήμες. Αλλά γλιστρούσε μόνο το ένα μάτι κι άρχιζα πάλι να διχάζομαι σα Δόκτορας Τζέκιλ και Κύριος Χάιντ. Ως Αντώνης-παιδί χαμογελούσα σα χαζός. Ως Αντώνης-ενήλικος (πάλι εγώ), παρ' όλα αυτά, έπαθα τη γνωστή πια αηδία και τάση προς εμετό και πήρα δραμαμίνες να συνέρθω. ΤΙ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΑ ΑΝΥΠΕΡΒΛΗΤΗ ΠΑΠΑΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΥΤΗ;;; ΤΙ ΑΝΕΚΔΙΗΓΗΤΑ ΣΙΧΑΜΕΡΗ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΑ;;; ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΒΑΖΑΜΕ ΟΛΗ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΑΒΟΥΡΑ, ΚΑΠΟΤΕ;;;

Γιατί, πρώτον, είμασταν παιδιά. Και στο ρόλο του παιδιού και της μάθησης δεν είναι - όπως λανθασμένα πιστεύουν πολλοί - να πάρει μόνο το αφρόγαλα του ανθρώπινου πολιτισμού, αλλά πρέπει να συρθεί και μέσα απ' όλη την ανθρώπινη σαβούρα, προκειμένου να μάθει. Και κατά δεύτερο λόγο, γιατί το δυναμικό, επιβλητικό (και σε γενικές γραμμές αξιοπρεπές) σκίτσο έχει μια επιρροή, μια έλξη, μια δύναμη - πώς να το κάνουμε, ρε αδερφέ;;

Φύγαμε, λοιπόν...

ΜΙΚΡΟ ΣΧΟΛΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

Φρέσκος, φρέσκος!
Καλά ξυπνητούρια το αγόρι μας!!

Η ως άνω, τραγική ξανθόψειρα που φέρει το υπερηρωϊκό όνομα... Τομ πρόκειται, προφανώς, περί αγνού, παρθένου αυνάνα. Ακούει τον άλλο να ξεφουρνίζει "Αρθούρος Πέντραγκον, Βασιλιάς της Βρετανίας, Άρχοντας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας" και το μόνο που έχει να απαντήσει τι είναι; ε; τι; "Ακούστε κύριε, όποιος κι αν είσαι" ! "ΟΠΟΙΟΣ ΚΙ ΑΝ ΕΙΣΤΕ" !! ΜΩΡΗ ΑΦΡΟΜΥΑΛΗ, ΑΝΕΠΑΝΟΡΘΩΤΑ ΑΝΕΠΙΣΤΡΕΠΤΗ ΠΟΡΔΗ, ΜΟΛΙΣ ΣΤΟ ΕΙΠΕ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ!!!

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 1η

Έχουμε άλλοθι, κύριε Πρόεδρε! Ήμασταν παιδιά, δεν ξέραμε! Είδαμε εκεί ποντίκια, τετρακέφαλους, ιππότες, σπαθιά, μανούλια, μπουτάρες, εξωγήινους, διάστημα... τι να κάνουμε; λυγίσαμε! Όπως, λοιπόν, ένα άλλοθι είχαμε κι εμείς, μ' αυτό το ίδιο άλλοθι καλύπτουμε και την DC COMICS, η οποία φέρει πρωτίστως την ευθύνη έκδοσης αυτής της αηδίας. Και κατόπιν ο κος BOLLAND. Με το σεναριογράφο, διόλου δε θ' ασχοληθούμε. Θ' ασχολούμασταν εφόσον έγραφε σενάρια κι όχι ατάκες σε πετσετάκια. Άσε μας πια, με τον κάθε μαλάκα, ο οποίος επειδή έγραφε στο γυμνάσιο έκθεση 15, νόμιζε πως είχε πιάσει τον παπά απ' τις αιμορροΐδες.

Το άλλοθι, λοιπόν, με το αμερικάνικο comic ηρώων και υπερηρώων είναι πρώτον τα - συνήθως - εντυπωσιακά εξώφυλλα (τα οποία επαναλαμβάνονται, ως δόλωμα, και κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, με τη μορφή ολοσέλιδων ή δισέλιδων καρέ) και η καλή και δυναμική γνώση της ανατομίας, όσων καταπιάνονται με το σχεδιασμό. Από εκεί και πέρα, πολύ φτώχια, προχειρότητα κι ένα γενικότερα πολύ χαμηλό επίπεδο, το οποίο μπορεί να προκαλέσει πολλούς συνειρμούς.

Αυτό με τα εξώφυλλα, μπορεί κανείς εύκολα να το διαπιστώσει, κάνοντας μια βόλτα προς Κέντρο και, τέλος πάντων, σε οποιοδήποτε μαγαζί προσφέρει αυτό το είδος. Ήμουν SOLARIS, πριν χρόνια, όπου - καθόσον παραδέχομαι ότι, από μικρός, διακατεχόμουν από μια μεροληψία, απέναντι στο αμερικάνικο comic υπερηρώων - μετά από μήνες επισκέψεων, αποφάσισα να τσεκάρω επιτέλους εκείνα τα γυαλιστερά τεύχη, που έχασκαν προκλητικά κάτω απ' τη μύτη μου. Τώρα που έστεκα πια συνειδητά, από πάνω τους, ομολογώ ότι θαμπώθηκα! Το ένα εξώφυλλο ήταν καλύτερο απ' το άλλο! Ειδικά στην εποχή μας, με τη χρήση υπολογιστών στην επεξεργασία, το χρωματισμό και τα εφέ, δεν ήταν δύσκολο ν' αρχίσουν τα σάλια μου να τρέχουν, σα 5χρονου. Γράπωσα το πιο εντυπωσιακό για τα γούστα μου και το άνοιξα με την καρδιά να χτυπά σαν τρελή, έτοιμος ν' αποκαλύψω το διαμάντι που τόσο καιρό έκρυβα από τον εαυτό μου, μόνο από πείσμα και ινάτι! Αλλά...

Ορίστε; Πώς; Τι καλικατζούρες ήταν αυτές στο εσωτερικό; Τι ασυνάρτητα και κακοφτιαγμένα σχέδια; Τι προχειρότητα στα πάντα: στις αναλογίες, στην προοπτική, στην πιστότητα;; Όλα στο πόδι! Γυρίζω πάλι στο εξώφυλλο: μαγεία! Γυρίζω πάλι στα εσώφυλλα: αηδία! Μαγεία, αηδία, μαγεία, αηδία!!! Λέω μπα, σύμπτωση. Πιάνω ένα άλλο: τα ίδια! Και το άλλο, και το δίπλα και το από πίσω: παντού τα ίδια χάλια!!! Αχ, Αμέρικα Αμέρικα... Πάντα με τα γυαλιστερά, εντυπωσιακά σου περιτύλιγματα κι από μέσα σκουπίδια και λέρα. Πάντα το δόλωμα και το ψεύδος, η υπόσχεση του κόσμου. Και σαν αντάλλαγμα το τίποτα και η μιζέρια!

Από τα πιο σέξι πόδια, σε comic, ever!!! Μην περιμένετε, φυσικά,
όλο το comic να είναι εφάμιλλης ποιότητας. Το ακριβώς αντίθετο!

Ας αφήσουμε, όμως, τα υπόλοιπα κι ας επανέλθουμε στο CAMELOT. Παραθέτω δυο-τρία καρέ, ώστε να καταλάβει ο ταπεινός αναγνώστης περί τίνος πρόκειται.

Το χάσαμε το κορμί, πατριώτη...
Παρατηρήστε ότι οι ήρωες είναι μετέωροι στα δύο καρέ, δίχως καμία σύνδεση με το περιβάλλον. Μόνο το πορτοκαλί φόντο. Όμως, ακόμη και στο πρώτο καρέ, όπου κάποια αντικείμενα πλαισιώνουν τους πρωταγωνιστές, μένεις τελικά μ' ένα αίσθημα φτώχιας, παρά μ' ένα αίσθημα καλλιτεχνικής αφαίρεσης (*). Γιατί, φυσικά, δεν αγνοώ το γεγονός ότι σαν τεχνική, είναι εξαιρετικά χρήσιμη, ώστε να επικεντρώνεται το μάτι του αναγνώστη σ' ένα συγκεκριμένο συμβάν ή έκφραση. Εδώ όμως, τα καρέ που παρουσιάζω δεν αποτελούν εξαίρεση ή μία τεχνική η οποία εφαρμόζεται με μέτρο και στα σημεία, όπου απαιτείται. Είναι ο κανόνας.

Μπορεί, τώρα, κάποιος να ορθώσει αντίλογο: είναι η τεχνοτροπία του συγκεκριμένου comic. Και πάλι δε θα 'χα καμία αντίρρηση. Αλλά, δυστυχώς, είναι μια συνήθεια, η οποία ξεπερνά την τεχνοτροπία ΕΝΟΣ comic και αγκαλιάζει την τεχνοτροπία ενός ΓΙΓΑΝΤΙΟΥ μέρους της αμερικάνικης παραγωγής. Μια διάδοση αυτής της έκτασης, τολμώ να ισχυριστώ, δίνει σε κάποιον το δικαίωμα να μιλήσει για συνολική θεώρηση τέχνης και για πολιτισμό, τελικά να γενικεύσει τα συμπεράσματά του στο λαό, που τα παράγει και τα καταναλώνει.

Για το θέμα (*) προβληματίστηκα αρκετά δευτερόλεπτα. Προβαίνω σε μια υπόθεση. Υπάρχουν αφαιρέσεις και αφαιρέσεις. Κάποιες είναι μέγιστες και κάποιες ντεμί. Για παράδειγμα: στο πρώτο καρέ, θα ήταν αρκετή μια κάθετη γραμμή, πίσω απ' το σώμα της Γκουέν, για να δώσει την εντύπωση πως υπάρχει ένας τοίχος και κάποιος, μόλις στρίβει από πίσω του. Αυτή είναι μια απόλυτη αφαίρεση. Ένα βήμα πιο πέρα, θα ήταν επίσης αρκετό, πίσω απ' το σώμα του Λανς, να υπάρχει απλά ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο, υποδηλώνοντας την ύπαρξη μιας πόρτας και όχι μόνο: έτσι - ναι, τόσο απλά - μεγεθύνεται ασυνείδητα στον αναγνώστη το αίσθημα, πως ο Λανς ακολούθησε για λίγο την Γκούεν μέσα από τους διαδρόμους του νέου Κάμελοτ (κι ίσως αυτό να είχε και στο μυαλό του ο δημιουργός). Αυτό είναι τεχνοτροπία και θα τελείωνε το θέμα εκεί. Ωστόσο, ο πιο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι ο Bolland βάζει μια σκιά εδώ, ένα σοβατεπί πιο πίσω, μια μπορντούρα πιο πέρα. Μ' αυτόν τον τρόπο καταστρέφει την αφαίρεση και υπονοεί μια πρόθεση του συγκεκριμένου. Αναγκάζει τη σκέψη σου να συγκροτηθεί από αίσθημα του αόριστου σε κρίση του υπαρκτού. Και το υπαρκτό, δηλαδή πχ. η πόρτα αντί για την ιδέα μιας πόρτας, μ' αυτό το μίζερο φόντο κι εκείνη την ηλίθια κατασκευή από πάνω της, είναι υπόδειγμα ξεπέτας και φτώχιας, μιζέριας και προχειρότητας. Με απλά λόγια: αμερικανιά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 2η

Ο Bolland έχει καλό χέρι, όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι "μεγάλος" δημιουργός. Όχι γιατί τα σκίτσα του είναι βαρετά κι επίπεδα, στο μεγαλύτερο μέρος τους, σαν το σενάριο πάνω στο οποίο βασίζονται. Αλλά για κάτι σοβαρότερο: τον τρόπο, που αντιμετωπίζει τις "μάζες" των ανθρώπων. Εδώ δεν έχει να κάνει ούτε με τεχνοτροπίες, ούτε με μπαρμπούτσαλα. Έχει να κάνει με έναν συγκεκριμένο τρόπο αντίληψης, ο οποίος ασυνείδητα περνάει στο χέρι, στο χαρτί και τέλος στο μάτι, ώσπου να γίνει ξανά ασυνείδητα νέα αντίληψη, στον εγκέφαλο του αναγνώστη και - πολύ χειρότερα - του παιδιού.

Τι εννοώ, λοιπόν; Παραθέτω δύο πολύ συγκεκριμένα παραδείγματα, του τρόπου με τον οποίο παρουσιάζονται τα πλήθη των ανθρώπων...

Η κυρία με τα ροζ είναι όλα τα λεφτά!!! (α) Είναι παντελώς άσχετη (πιθανώς, φόρος τιμής στη μάνα του καλλιτέχνη;), (β) Κατάφερε να περάσει τις αστυνομικές δυνάμεις, όταν ολόκληρα ντερέκια πίσω της ποδοπατούν ο ένας τον άλλον, (γ) σηκώνει δήθεν απειλητικά μια εντελώς άψυχη και αδιάφορη γροθιά, αμβλύνοντας και γελοιοποιώντας την ένταση του στιγμιότυπου και (δ) απ' την γροθιά της αυτή, κρέμεται σαν πεθαμένο ένα απίστευτα κακοσχεδιασμένο και επίσης άσχετο ροζ τσαντάκι, το οποίο μοιάζει περισσότερο να προστέθηκε πρόχειρα αργότερα (άγνωστο γιατί, ίσως να καλυφθεί καμιά μουτζούρα), παρά να υπήρχε εξαρχής στις προθέσεις του καλλιτέχνη! Η μαλακία στο μεγαλείο της!
Πωπωωω, πόσος πολύς μωβ κόσμος!!!

Παρατηρείστε το πλήθος, στο πρώτο καρέ. Ο Bolland προσπαθεί να του δώσει ταυτότητα, σχεδιάζοντας πρόσωπα, χαρακτηριστικά, εκφράσεις, κ.τ.λ. Η πρόθεσή του είναι να αναγνωρίσουμε σε κάθε άτομο μια ξεχωριστή οντότητα, μια διαφορετική προσωπικότητα. Πούτσες μπλε κι αποτυγχάνει παταγωδώς! Το μόνο που καταφέρνει είναι να δώσει την εντύπωση μιας ετερόκλητης μάζας, παρά μιας συνάθροισης ατόμων. Ο βασικότερος λόγος - υποθέτω - είναι τα όρια ταλέντου του Bolland. Δεν έχει και μεγάλο εύρος φαντασίας ή μεγάλη ποικιλία εναλλακτικών. Αν προσέξετε όλα σχεδόν τα πρόσωπα μοιάζουν στη δομή, παρά τις επιφανειακές τους διαφορές. Οι δυο ξανθές φιγούρες, πίσω απ' τον αστυνομικό, δεν είναι παρά το ίδιο πρόσωπο με άλλη κόμμωση. Ο μελαχρινός κι ο μισός μαύρος, πάνω δεξιά, δεν είναι παρά copy-paste με μικρό ρετουσάρισμα. Χωράνε κι άλλες συγκρίσεις, το αφήνω στην όρεξή σας, point made. Στο δεύτερο καρέ, δε χωράνε και πολλά σχόλια. Ο Bolland χρωματίζει, ως κράχτες, 6-7 φιγούρες μπροστά-μπροστά και πίσω το χάος, η μάζα κι η μωβίλα.

Τώρα, αν υπάρχουν ενστάσεις ότι έτσι δίνεις την εντύπωση της μάζας και τα σχετικά, έχω κι εγώ τις αντενστάσεις μου...

1 - Είναι απλά δείγμα προχειρότητας και τσαπατσουλιάς. Ως τεχνική, φυσικά και είναι αποδεκτή και πολύτιμη. Αρκεί να γίνεται με ταλέντο και μεράκι. Η μετάβαση, από το πρώτο πλάνο στο φόντο, είναι ολοφάνερα άκομψη και άγαρμπη, κοινώς δεν υπάρχει καν μετάβαση (= ξεπέτα). Φτήνια και κακοτεχνία, τριμμένη στη μούρη μας με κεφαλογραβιέρα. Αυτή η ένσταση, ωστόσο, είναι η πιο αθώα. Η επόμενη όμως...

2 - Για να καταλάβετε τη διαφορά πολιτισμού μεταξύ βούρτσας και πούτσας - γιατί κι άλλοι ζωγραφίζουν πλήθη, αλλά δεν τα ξεπετάνε σαν αγγαρεία - ας θυμηθούμε λίγο την κορυφαία ποιότητα του Rosinksi, στο "ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΤΑΝΑΤΛΟΚ" (Εκδ. ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ)...

Ανέβασα επίτηδες, σε μεγαλύτερη ανάλυση, για να σταθείτε στον καθένα ξεχωριστά, με ευκολία...

Εδώ μην σταθείτε στην καλλιτεχνική αρτιότητα, αλλά παρατηρείστε κάτι άλλο: πρόκειται πάλι για πλήθος, έτσι δεν είναι; Κι όμως, σε καμία περίπτωση δε μπορείς να το χαρακτηρίσεις μάζα. Αν αποφασίσει κανείς να σταθεί σε καθέναν ξεχωριστά, να εξετάσει τα πρόσωπα ένα-ένα, θα μπορούσε με τον πιο μαγικό τρόπο να συνθέσει μια μικρή ιστορία για τη ζωή και το χαρακτήρα του καθενός. Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες και το πλάνο ξεχύνεται σε άπειρο βάθος.

Ο Bolland, ακόμα κι όταν θέλει να κάνει τα άτομα να ξεχωρίζουν, ακόμα και με το πλεονέκτημα της καθαρότερης τεχνικής του, πάλι αποτυγχάνει. Παιδιά, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα! Δύο διαφορετικοί πολιτισμοί! Ο ένας αμερικάνικος, βάζει μπροστά τους πρωταγωνιστές, τους υπερήρωες και πίσω της μάζες, αδύναμες, απρόσωπες, άβουλες. Ο άλλος ευρωπαϊκός, αναγνωρίζει μέσα στα πλήθη άτομα, προσωπικότητες, πλουραλισμό, αμεσότητα. Ο ένας ποδοπατά και ισοπεδώνει με πρόφαση την εξωτερική υπερδύναμη, ο άλλος τιμά και σέβεται με αφορμή την εσωτερική δύναμη. Η μέρα με τη νύχτα! Η άβυσσος και η Ανάβυσσος! Ο πολιτισμός του Ανθρώπου από τη μία και της χρωματιστής χλαπάτσας από την άλλη.

ΜΙΚΡΟ ΣΧΟΛΙΟ ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

Ας κλείσουμε εδώ μ' ένα μικρό αποχαιρετιστήριο καρέ, σχεδόν αυταπόδεικτης μαλακίας, αντιπροσωπευτικό με άλλα λόγια του έργου, εν συνόλω. Δε νομίζω να ξανασχοληθώ με το CAMELOT 3000, εκτός κι αν είναι για τίποτε χοντρό γέλιο. Ή θάψιμο.

Ολόκληρη η Υφήλιος υποκύπτει, η μία πόλη μετά την άλλη, στην ανώτερη ισχύ μιας εξωγήινης εισβολής. Ερείπια, νεκροί, χαλασμός Κυρίου! Μέχρι κι ο Βασιλιάς Αρθούρος σηκώνεται απ' τον τάφο του! Ο υπόλοιπος κόσμος τι έχει να πει για όλα αυτά; Πώς προετοιμάζεται; Μαθαίνει να χειρίζεται όπλα; νέες στρατηγικές; Βοηθά, μήπως, τους πληγέντες; Μελετά φιλοσοφία και το νόημα της ζωής; ΜΠΑΑΑ!!! Αραλίκι, πουράκλα, παντοφλίτσες, γκομενάκι, καναπεδούρα κι η άλλη η μαλάκω - εδώ ο κόσμος χάνεται - κάθεται και πλέκει χαζεύοντας το Εξκάλιμπερ στην TV!!! Ρε σεις, ό,τι να 'ναι!!! Ο παπάρας Bolland θεωρεί, προφανώς, εξαιρετικά καθηλωτικό ετούτο το καρέ, ώστε το χρησιμοποιεί άλλες δύο φορές, προκειμένου να απεικονίσει την αφύπνιση της ελπίδας στα πρόσωπά τους. Το μόνο που καταφέρνει να αφυπνίσει, ωστόσο, είναι το βαριεστημένο μας κόλον...

ΚΑΘΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟΝ

Γιατί το ξέχασα: μα συγγνώμη, είναι αυτά χρώματα;;; Ποιος είναι υπεύθυνος για τους χρωματισμούς;;; Οι ίδιες ανιαρές, ξεβαμμένες αποχρώσεις και κάθε επόμενη σελίδα μοιάζει σταθερά σαν ξέπλυμα της προηγούμενης. Μπλιαξ! Το παλιό Μίκυ Μάους, με τις μισές σελίδες έγχρωμες και τις μισές ασπρόμαυρες, ήταν κλάσεις ανώτερο, από ετούτη τη νερόβραστη πατατοσαλάτα! Μετά τον εντυπωσιακό STORM, το CAMELOT 3000 φαντάζει περισσότερο σαν ταπετσαρία νεκροτομείου, παρά σαν επικών διαστάσεων αναμέτρηση ιπποτών και μάγων. Κιτς από κάθε άποψη.